Nhân nghĩa của Lưu Bị là thật hay giả?

❂ Nhắc đến Lưu Bị, hẳn cụm từ đầu tiên mà nhiều người nghĩ tới, chính là “nhân nghĩa”. Nhân nghĩa là gì? Nói nôm na, đó là lòng yêu thương con người và biết làm theo lẽ phải. Nghe có vẻ đơn giản, nhưng ở thời buổi binh đao loạn lạc đó, có bao nhiêu người làm được hai chữ “nhân nghĩa” này, khi mà mạng người như cỏ rác, giặc cướp hoành hành khắp nơi, lẽ phải trong tay kẻ mạnh, ai cũng lo cho lợi ích của riêng mình?

❂ Cho nên, khi Lưu Bị xuất hiện, mang nhân nghĩa đi khắp thiên hạ, thì có không ít người cười bảo: “Giả nhân giả nghĩa”. Cho nên, khi bàn về Lưu Bị, người đời sau mới phải đặt ra câu hỏi rằng: “Nhân nghĩa của Lưu Bị” là thật hay giả?

❖ Ngay từ buổi đầu gặp gỡ Trương Phi – Quan Vũ, Lưu Bị đã không ngần ngại bày tỏ ý muốn của mình: dẹp giặc yên dân. “Dẹp giặc yên dân” có phải nhân nghĩa không? Phải. Không ngồi yên nhìn cảnh loạn lạc, dân lầm than, giặc cướp khắp nơi, muốn đem sức mình ra giúp nước, khôi phục thái bình, đó là nhân nghĩa.

❖ Lưu Bị cùng Trương Phi – Quan Vũ tập hợp được 500 tướng sĩ, đầu quân dưới trướng Lưu Yên rồi sau cùng với Lư Thực, Chu Tuấn… đánh khá nhiều trận, từ giết Trình Viễn Chí cho đến Trương Bảo, Hàn Tung… Kết quả, Bị được bổ làm quan uý huyện An Hỷ. Bị giải tán quân sĩ cho về làng, chỉ đem theo hơn hai mươi người thân tín cùng Quan, Trương đến huyện An Hỷ, làm việc quan suốt bốn tháng, chẳng lấy lễ của dân một chút gì. Đó chính là nhân nghĩa.

❖ Tào Tháo tấn công Kinh Châu, Lưu Bị biết chống không được, quyết định rút quân xuống phía Nam. Dân chúng hai huyện Phàn Thành – Tân Dã đòi theo, Lưu Bị không thể bỏ lại, đành dẫn theo. Lúc đầu, số dân theo Bị chỉ khoảng 3 vạn người. Nhưng gần đến Tương Dương thì con số này tăng lên 10 vạn. Đưa nhiều người theo như thế, hành trình rút quân càng chậm trễ, Tào Tháo sẽ dễ dàng đuổi kịp, mạng sống của bản thân có thể cũng chẳng giữ được, Bị biết điều này không? Dĩ nhiên biết, thế nhưng: “Ta mưu việc lớn, chẳng qua cũng lấy dân làm gốc. Nay người ta the